🖋️Η ελευθερία του Λόγου στη Λογοτεχνία και γενικότερα στην Τέχνη

Αποτελεί κοινή ομολογία ότι η ελευθερία του λόγου συνιστά αναπόσπαστο θεμέλιο των σύγχρονων δημοκρατικών κοινωνιών. Κι όμως, το δικαίωμα στην ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση τελεί υπό αυξανόμενη αμφισβήτηση εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων: πρώτον, η κρίση του παγκόσμιου συστήματος μεταφράζεται σε αιματηρούς πολέμους, με την εμπόλεμη κατάσταση να αποτελεί διαχρονική βάση ενίσχυσης των τάσεων λογοκρισίας και κρατικής παρέμβασης στην καλλιτεχνική ελευθερία· δεύτερον, η υπόσχεση εκδημοκρατισμού του λόγου που έφεραν τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπονομεύεται όλο και περισσότερο από τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας και του ελέγχου της ηλεκτρονικής σφαίρας στα χέρια ελάχιστων καθώς και την εξάπλωση της κακόβουλης χρήσης τους με στόχο την παρενόχληση, τις απειλές κατά «διαφωνούντων» και τη διασπορά ψευδών ειδήσεων· τρίτον, και σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των δύο πρώτων παραγόντων, ενισχύεται διαρκώς η μετατροπή του διαλόγου για τα καλλιτεχνικά έργα σε «πολιτισμικό πόλεμο» μεταξύ παρατάξεων που έχουν σε μεγάλο βαθμό διαμορφωθεί από ένα κλίμα ακραίας πόλωσης το οποίο ενισχύεται από τον ίδιο τον τρόπο λειτουργίας των ηλεκτρονικών μέσων, που συχνότατα «ανταμείβουν» τη μισαλλοδοξία και «τιμωρούν» οτιδήποτε προβάλλει απαιτήσεις και περίσκεψη από τους δέκτες του. Σ’ αυτές τις δυσοίωνες περιστάσεις, είναι κρίσιμο να διερωτηθούμε για το μέλλον της καλλιτεχνικής έκφρασης και τους κινδύνους απέναντι στους οποίους βρίσκεται στην Κύπρο και διεθνώς: να αναρωτηθούμε για τα εξελισσόμενα πρόσωπα της λογοκρισίας, τον φόβο των συνεπειών της έκφρασης, τον πειρασμό της αυτολογοκρισίας σε βάρος της ηθικής και καλλιτεχνικής συνείδησης, και τέλος, τα εφικτά θεσμικά μέτρα αυτοπροστασίας της ελευθερίας του καλλιτεχνικού λόγου από όσους τον εξασκούν.

📌 Συνδιοργάνωση: Nicosia Book Fest & Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου